Vanaf mijn tiende jaar heb ik reuma. Mijn knieën en mijn handen, mijn kaak, mijn rug, allerlei gewrichten zijn ondertussen aangetast. Dat levert veel beperkingen op maar die zijn niet altijd heel zichtbaar. ik ben immers in de loop der jaren een meester geworden in het zoeken naar alternatieven voor wat ik niet kan. Wat reuma voor mij in het dagelijkse leven betekent is daarom voor buitenstaanders helemaal niet zo duidelijk. Reuma is ook niet mijn eerste gespreksonderwerp. Ik heb het liever over bijvoorbeeld mijn vrijwilligerswerk: onder andere bedenk ik mee de nieuwe straatnamen in mijn stad, spreek ik mee over begrijpelijker taal in bijsluiters, organiseer ik mee aan Open Monumentendag. En ik teken graag en daar schrijf ik dan over. De laatste tijd teken ik dieren.
Giraf
Ik heb altijd wat gehad met giraffen. De manier waarop zo’n beest drinkt, de breekbare spillebenen ver uit elkaar om met die lange nek een plas water te kunnen bereiken, is precies de houding die ik noodgedwongen vaak aanneem. Benen uit elkaar en vanuit je onderrug bukken om iets van de grond te rapen omdat ik niet door mijn knieën kan. Dat doe ik sinds mijn 10e dus heb ik nu te kampen met een zwaar versleten rug. Thuis heb ik op elke verdieping zo’n grijperstang om iets dat op de grond is gevallen of onder het bed is gerold op te kunnen rapen. Buitenshuis rest mij vaak niets anders dan te doen als een giraf.
Stelten
Ik weet niet of zo’n giraf die houding net zo ongemakkelijk vind als ik. Zo’n beest weet immers niet anders. Ik wel. Om mij heen kon al die jaren altijd iedereen behalve ik zelf op de grond gaan zitten, in het zand op het strand, op kleine stoeltjes in de kleuterklas tijdens ouderavonden, op een lage omgevallen boomstam in het bos na een wandeling. Ik torende er dan steeds staande bovenuit, moet door anderen omlaag en omhoog gehesen worden. Ik teken daarom maar eens enkele giraffen.
Allereerst eentje op stelten, op deze manier extra hoog en wankel op de poten. Net zoals ik is deze giraf bang om te vallen of te struikelen. Een val met die stelten, struikelend over losliggende steentjes, heeft waarschijnlijk langdurige consequenties. Dat geldt ook voor mij: ik kan mezelf niet goed opvangen omdat mijn polsen vast zijn gegroeid. Ik ben bang om te vallen, zeker op oneffen grond voel ik me onzeker.
Nestje
Ik teken een tweede giraf, in een nestje hoog in de boom. Zij kijkt naar omlaag en denkt: ‘Hoe los ik deze situatie waarin ik verzeild ben geraakt nu weer op.’ Een giraf kan immers niet vliegen. Je kunt natuurlijk ook de vraag stellen: hoe komt die giraf in deze positie terecht? Daar mag je zelf een verhaal over bedenken. Ikzelf kwam in ieder geval in een ongemakkelijke, onmogelijke, kwetsbare positie door reuma. Een ziekte die mijn knieën kapot heeft gevreten, mijn rug in twee bochten heeft doen groeien en mijn ruggenwervels heeft aangetast. Ach, wie weet verzint mijn giraf een mogelijke oplossing voor deze situatie met wat ze voorhanden heeft of met wat er voorbij komt. Net als ik. Ik heb vertrouwen.
