Als je een bordje van aardewerk of porselein laat vallen en het breekt in stukken, kún je die stukken natuurlijk weggooien. Je zou dat bordje ook kunnen lijmen, misschien was het je wel dierbaar en wil je het niet kwijt. Dan kun je proberen de scherven zo onzichtbaar mogelijk aan elkaar te zetten. Zodat het weer bijna als vanouds lijkt en je bijna kunt vergeten dat het ooit gevallen is. Maar je kunt er ook voor kiezen om die beschadigingen extra te benadrukken. In Japan heeft zich juist dat benadrukken ontwikkeld tot een ware kunstvorm: ‘Kintsugi’. Met kostbare goudlijm worden de gebroken scherven van zo’n bordje weer aan elkaar gezet, zodanig dat de breuken juist heel zichtbaar worden.
Je kunt dat Kintsugi natuurlijk ook figuurlijk opvatten. Na het krijgen van een lichamelijk of psychische ziekte, aandoening of beperking, na gevolgen van een ongeluk of een ingrijpende gebeurtenis ligt je leven ook in scherven. Die beschadigingen kun je natuurlijk wegmoffelen en net doen alsof er niks aan de hand is. Maar je kunt er ook juist aandacht aan schenken, proberen je negatieve ervaringen een positieve draai te geven en er zo kracht uit putten. En je leven anders gaan vormgeven zodat er weer iets moois ontstaat. Hoe je dat doet heb je niet zomaar onder de knie, maar het is de moeite waard.
Ik had tot voor kort nog nooit van Kinstugi gehoord maar ik denk dat ik niettemin kan zeggen dat ik dat al jaren doe. Het is misschien niet ieders methode maar het is zeker wel de mijne. Ik ben beschadigd. Ik heb reuma, mijn lijf is getekend door littekens, mijn skelet is van binnen kapot, en ook psychisch laat reuma zijn sporen na. Maar na veel verdriet, boosheid, me verloren en wanhopig voelen, heb ik de scherven opgepakt en ben ik ermee aan het werk gegaan. Ik heb mijn emoties kunnen toelaten, mijn gedachten kunnen vormen, o.a. door erover te schrijven en te tekenen. En uiteindelijk heb ik er iets moois mee op weten te bouwen.
Dat Kintsugi heeft me heel wat gebracht. Ik hoop ik deze kunst van figuurlijke Kintsugi verder uit te kunnen oefenen. Ik kan het je van harte aanbevelen.
Deze blog was een nieuwjaarswens aan vrienden en (on)bekenden, eind 2019.
